10 zł, Generał August Emil Fieldorf - Nil

legend Powiększ

PAR_768

PAR_768353

Cena:187,00 zł


Podstawowe parametry:
Metal: Ag 925
Nakład: 17 000 szt.
Opakowanie: kapsel
Rok emisji: 1998
Średnica monety: 32 mm
Stan zachowania: menniczy
Waga monety: 14,14 g

Opis produktu

Awers monety: Wizerunek orła ustalony dla godła Rzeczypospolitej Polskiej, po bokach orła oznaczenie roku emisji: 19-98, pod orłem napis: ZŁ 10 ZŁ. W otoku napis: RZECZPOSPOLITA POLSKA poprzedzony oraz zakończony pięcioma perełkami. Pod lewą łapą orła znak mennicy: m/w.

Rewers monety: Popiersie Augusta Emila Fieldorfa, z lewej strony półkolem napis: GEN. BRYG. AUGUST EMIL FIELDORF, z prawej - stylizowany zarys fragmentu muru z napisem: NIL/1895-/-1953, poniżej napisu kotwica - symbol Polski Walczącej.

Projektant monety: Ewa Tyc-Karpińska / Roussanka Nowakowska

Emil August Fieldorf urodził się 20 marca 1895 roku w Krakowie. Już od wczesnej młodości należał do Związku Strzeleckiego. W sierpniu 1914 roku wstąpił do Legionów Polskich, gdzie pełnił służbę w czwartym batalionie I Brygady. W czasie walk frontowych wykazał się niezwykłą odwagą i poświęceniem, co zostało potwierdzone dwukrotnym odznaczeniem Krzyżem Walecznych. W lipcu po kryzysie przysięgowym (odmowa złożenia przysięgi wierności cesarzowi Prus Wilhelmowi II), Fieldorf został wcielony do armii austriackiej i wysłany na front włoski. Jednak już w listopadzie udało mu się powrócić pod rozkazy polskie. Został dowódcą kompanii w 1 pułku piechoty Legionów. 1 czerwca 1919 roku, awansowano go do stopnia kapitana WP. W czasie walk w 1920 roku otrzymał Srebrny Krzyż Orderu Wojennego Virtuti Militari i ponownie dwukrotnie Krzyż Walecznych, a potem Krzyż Niepodległości i Złoty Krzyż Zasługi. W lutym 1925 roku został inspektorem rejonowym PW i WF (przysposobienie obronne i wychowanie fizyczne) przy dowództwie 1 pp Legionów, a 1 stycznia 1928 roku otrzymał awans do stopnia majora. W 1931 roku był zastępcą dowódcy 1 pułku piechoty Legionów, a w roku następnym awansował do stopnia podpułkownika. Potem został przeniesiony do Korpusu Ochrony Pogranicza, gdzie w latach 1935-1936 był dowódca batalionu i zastępcą  dowódcy pułku. W 1936 roku był okresowo komendantem Okręgu Polskiego Związku Strzelców we Francji. 

W marcu 1938 roku został dowódcą 51 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Brzeżanach (pułk stacjonował w Tarnopolu i wchodził w skład 12 Dywizji Piechoty dowodzonej przez generała Gustawa Paszkiewicza, natomiast 12 Dywizja Piechoty wchodziła w skład odwodowej Armii „Prusy”)  który to we wrześniu 1939 roku pod jego dowództwem został przetransportowany w rejon Skarżyska i tam dopiero w nocy z 4 na 5 września stanął do walki z Niemcami. 

Po walkach pod Skarżyskiem 51 pp wraz ze swą dywizją został skierowany w rejon Kielc i Odrowąża, gdzie 6 i 7 września stoczył ciężkie walki. W nocy z 7 na 8 września oddziały polskie przemieściły się za Wisłę i rano znalazły się w Lasach Starachowickich. W tym też dniu stoczono ciężkie i zwycięskie walki z oddziałami niemieckimi z kierunku Iłży. 51 pułk piechoty podpułkownika Fieldorfa oraz pozostałe jednostki 12 DP przemaszerowały przez Michałów i Dąbrowę, a po osiągnięciu szosy Iłża-Michałów natrafiły na silne zgrupowanie czołgów niemieckich. W tym rejonie rozgorzały również ciężkie walki. 12 września generał Paszkiewicz wyjechał do Naczelnego Wodza do Włodzimierza Wołyńskiego ( miasto w zachodniej części Ukrainy), przekazując dowodzenie dywizją podpułkownikowi Fieldorfowi. Po bitwie pod Iłżą oddziały dywizji zostały rozbite przez nieprzyjaciela i uległy rozproszeniu. Podpułkownik Emil Fieldorf przedostał się na Węgry, gdzie został internowany, a stamtąd przedostał się do Francji. Tam najpierw wziął udział w organizowaniu Wojska Polskiego i ukończył kurs dla oficerów sztabowych, a następnie wyruszył na front. Potem pozostawał w dyspozycji generała Sosnkowskiego. 3 maja 1940 roku został awansowany do stopnia pułkownika. Po kapitulacji Francji udał się do Anglii.  

Po krótkim czasie spędzonym w Anglii podpułkownik Fieldorf zgłosił chęć udania się do kraju, by walczyć z Niemcami. Niebawem został wyznaczony przez władze polskie pierwszym emisariuszem Rządu Naczelnego Wodza do kraju. W swej nowej, niebezpiecznej misji wyruszył z Londynu 17 lipca 1940 roku. Jechał niezwykle niebezpieczną drogą lądowo-morską (powietrzny szlak „cichociemnych” jeszcze wówczas nie istniał). Podróż przez Afrykę - Stambuł - Belgrad – Budapeszt, aby w końcu dotrzeć do Warszawy trwała 51 dni. Podpułkownik Fieldorf zameldował się w stolicy już 6 września. Po spełnieniu zadań emisariusza został inspektorem w Oddziale I Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej. W latach 1941-1942 pułkownik Fieldorf zajął się kierowaniem Okręgiem ZWZ Białystok. Jesienią 1942 roku pułkownik powrócił do Warszawy i został mianowany komendantem Kedywu KG AK (Kierownictwo Dywersji). Zadaniem Kedywu było prowadzenie sabotażu, dywersji i organizowanie zalążków oddziałów partyzanckich, stosowanie aktów odwetu wobec Niemców, likwidowanie własnych zdrajców skazanych wyrokami sądów podziemnych i prowadzenie najszerzej pojętej samoobrony społeczeństwa.
W okresie kierowania Kedywem KG AK przez pułkownika Emila Fieldorfa „Nila” podległe mu oddziały, głównie harcerskie, dokonały udanych akcji przeciwko Niemcom, które odbiły się potem głośnym echem nie tylko w kraju, ale i również poza jego granicami. 

Akcje te podniosły na duchu społeczeństwo polskie, z drugiej zaś strony spowodowały złagodzenie działań okupanta. Pułkownik „Nil” był współorganizatorem takich działań jak m. in.: udany zamach na kata Warszawy Franza Kutscherę, akcję pod Arsenałem (odbicie więźniów), czy akcja „Góral”, czyli zdobycie dla celów konspiracji 109 milionów złotych w Warszawie przy ulicy Senatorskiej. Dzięki jego decyzjom zorganizowano w Warszawie jedyną w swoim rodzaju szkołę dla podchorążych AK dla instruktorów Szarych Szeregów słynną „Agrykolę” . Wykonana przez harcerski batalion „Parasol” podległy pułkownikowi Fieldorfowi, akcja „Kutschera” oraz odbicie więźniów pod Arsenałem były niewątpliwie największymi wyczynami armii podziemnej w stolicy przed Powstaniem Warszawskim. 

To właśnie dzięki decyzji pułkownika „Nila” w Suchedniowie rozpoczęto w ukryciu produkcję „Stenów” dla potrzeb Armii Krajowej. 
Również ogromną zasługą pułkownika Fieldorfa w wyniku szczegółowego dochodzenia, było wykrycie groźnego konfidenta gestapo – Jerzego Wojnowskiego „Motora”, który przyczynił się do likwidacji wielu żołnierzy AK. Z wyroku Podziemnego Wojskowego Sądu Specjalnego, a następnie z polecenia pułkownika „Nila”, Wojnowski został rozstrzelany, po wcześniejszym przyznaniu się do współdziałania z Niemcami. Jak się potem okazało, Wojnowski wcześniej usiłował także umożliwić policji niemieckiej ujęcie pułkownika Fieldorfa jako polskiego generała armii podziemnej i przyczynił się do jednej z najkrwawszych pacyfikacji niemieckich na Kielecczyźnie, jaka miała miejsce w Michniowie w lipcu 1943 roku.  

W lutym 1944 roku, pułkownik Fieldorf został odwołany z kierownictwa Kedywu i mianowany komendantem nowo utworzonej organizacji konspiracyjnej „Nie” zawiązanej w celu przygotowania działań w warunkach sowieckiej okupacji. Naczelny Wódz, generał Kazimierz Sosnkowski, mianował go generałem brygady w dniu 28 września 1944 roku.  
Generał „Nil” wziął udział w Powstaniu Warszawskim, a po jego zakonczeniu nie trafił do niewoli . W październiku 1944 roku został mianowany zastępcą Komendanta Głównego Armii Krajowej (generała Leopolda Okulickiego ) i zajmował to stanowisko, aż do rozwiązania Armii Krajowej, czyli do 19 stycznia 1945 roku.  Niecałe dwa miesiące później, 7 marca został aresztowany przez NKWD w rejonie Milanówka pod Warszawą. Aresztowany pod fałszywym nazwiskiem Walenty Gdaniecki, nie został rozpoznany, następnie został odesłany z siedziby NKWD we Włochach do obozu w Rembertowie. Stamtąd 21 marca 1945 roku, wywieziono go na Ural. W drodze trwającej 30 dni z transportu liczącego 1400 więźniów zmarło przeszło 300. Generał Fieldorf przebywał kolejno w trzech obozach: Bieriozówka, Stupino i Hudiakowo, pracując w niezwykle ciężkich warunkach przy wyrębie lasu. Ciężko chory został w 1947 roku odesłany do kraju.
Jako Walenty Gdaniecki zamieszkał w Białej Podlaskiej. Stamtąd udał się do Warszawy, następnie Krakowa, aż w końcu osiadł na stałe w Łodzi. 

W 1948 roku w wyniku odpowiedzi na ogłoszoną amnestię generał „Nil” ujawnił się podając prawdziwe nazwisko oraz swój stopień wojskowy w Rejonowej Komendzie Uzupełnień w Łodzi. Pomimo tego, został wpisany do ewidencji jako Walenty Gdaniecki. W czerwcu tego roku zwrócił się do ministra obrony narodowej z pisemną prośbą o uregulowanie stosunku do służby wojskowej. W październiku 1950 roku, po spotkaniu z generałem Gustawem Paszkiewiczem, dowódcą 12 DP w czasie kampanii wrześniowej, otrzymał pisemne poświadczenie przebiegu służby w czasie wojny. Z tym dokumentem, udał się ponownie 10 listopada do RKU w Łodzi, po wyjściu został aresztowany przez funkcjonariuszy UB, następnie przewieziony do Warszawy i osadzony w areszcie śledczym Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego na ulicy Koszykowej. Stamtąd generał „Nil” został przewieziony do więzienia na warszawskim Mokotowie, przy ulicy Rakowieckiej 37 i oskarżony o wydawanie rozkazów likwidowania przez AK partyzantów sowieckich. 

Torturowany i szykanowany odmówił współpracy z Urzędem Bezpieczeństwa. 16 kwietnia 1952 roku, podczas sfingowanego procesu, na mocy dekretu PKWN „o wymiarze kary dla faszystowsko – hitlerowskich zbrodniarzy i zdrajców narodu polskiego”, Sędzia Sądu Wojewódzkiego dla miasta stołecznego Warszawy Maria Gurowska (właściwie Maria Sand) skazała generała Emila Augusta Fieldorfa na karę śmierci przez powieszenie. 20 października 1952 roku Sad Najwyższy na tajnym posiedzeniu jedynie na podstawie nadesłanych dokumentów zatwierdził wyrok. Prezydent Bolesław Bierut nie skorzystał z prawa łaski. 24 lutego 1953 roku o godzinie 15:00, generał August Emil Fieldorf padł ofiarą politycznego mordu w więzieniu Warszawa-Mokotów, przy ulicy Rakowieckiej. Miejsce spoczynku ciała Emila Fieldorfa pozostawało nieznane przez wiele lat. 

Generalna Prokuratura PRL  w dniu 4 lipca 1958 roku, postanowiła umorzyć śledztwo z braku dowodów winy. W 1972 roku za zgodą Ministra Obrony Narodowej ustawiono nagrobek na jego symbolicznym grobie na wojskowym cmentarzu na Powązkach. W marcu1989 roku generał Fieldorf został zrehabilitowany i oczyszczony z wszelkich zarzutów. Generał Emil Fieldorf był odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Wojennego Virtuti Militari, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Niepodległości, Krzyżem Armii Krajowej, a przy okazji obchodów 62 rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego, prezydent Polski Lech Kaczyński odznaczył go pośmiertnie Orderem Orła Białego. Generał August Emil Fieldorf pseudonim „Nil” niewątpliwie należał do grona najdzielniejszych i najwybitniejszych polskich dowódców Armii Krajowej.


Źródła własne, strona internetowa: nbp.pl/
 

Opinie

Bądź pierwszym który napisze opinię!

Napisz opinię

10 zł, Generał August Emil Fieldorf - Nil

10 zł, Generał August Emil Fieldorf - Nil

Podobne produkty z tej kategorii

Kontakt

Telefon
+48 22 769 77 27
(dni robocze 8.00-16.00)
Telefon
+48 509 445 403 
(tylko skup monet i banknotów)
skup monet warszawa, skup banknotów

Szukaj

Kategorie

Przewoźnicy

darmowa wysyłka

Portfele skórzane

artykuły szkolne

Promocje

Brak promowanych produktów w tym momencie.